W świecie gejsz

Geisha(gejsza) to uważana za ideał osoba, nierozerwalnie związana z tradycyjną kulturą Japonii. Posiada ona wszelakie umiejętności artystyczne; śpiewa,tańczy, potrafi grać na japońskich instrumentach(między innymi na shimasenie i shakuhachi), układa ikebanę, zna się na kaligrafii  i nie tylko. Potrafi ona także prowadzić ceremonię parzenia zielonej herbaty, która wymaga ogromnej dokładności i precyzji. Obecnie gejszami mogą zostać wyłącznie kobiety, lecz droga do zostania jedną z nich wcale nie jest taka prosta i kolorowa.

Przed gejszami istniały oiran - japońskie kurtyzany z epoki Edo. Był to typ prostytutki z wysoką rangą, która wyróżniała się na tle innych tym, że dodatkowo zabawiała ludzi artystyczną rozrywką. Można więc śmiało powiedzieć, iż gejsze wywodzą się właśnie od oiran, dlatego sporo osób myli je ze sobą i sądzi, że gejsze to także prostytutki. Są to jednak wykształcone kobiety, które po prostu dotrzymują komuś towarzystwa. Oczywiście nie byle komu. Z reguły ich klientami są szanowani biznesmeni lub inne osoby z wysoką rangą społeczną. Głównym centrum gejsz jest Kyoto. Z tego względu miasto to często nazywane jest "stolicą gejsz".

Pierwsza gejsza najprawdopodobniej pojawiła się w Japonii w roku 1750, kiedy to era oiran powoli dobiegała końca. Mimo wszystko niewielka liczba kobiet nadal praktykuje tradycje oiran(z wyjątkiem aspektów seksualnych), a robią to głównie ze względu na zachowanie dziedzictwa kulturowego.

Pomimo wspólnych "korzeni", wygląd oiran i gejsz zdecydowanie bardzo różni się od siebie. Ze względu na te różnice, oiran są porównywane do kolorowych kwiatów, a gejsze do skromnych w wyglądzie wierzb. Dla lepszego porównania spójrzcie na zdjęcia poniżej:

Charakterystycznym dla gejsz elementem jest pomalowana na biało twarz oraz podkreślone szkarłatną szminką usta, jak i noszenie ze sobą wachlarzy. Kimono gejszy natomiast jest ciemne i stonowane.

Jak widać odcienie kimona oiran są intensywne i pojawiają się na nim kwieciste wzory. Podobnie jak gejsze, oiran malują czasem twarze na biało.

Niegdyś ubodzy ludzie sprzedawali swoje córki do domów okiya. W ten sposób zapewniano im lepszą przyszłość i dogodniejsze warunki życia, jak również wsparcie finansowe rodziny. Teraz jest to zakazane.

Jak można stać się gejszą? 

Otóż zanim kobieta zdobędzie tytuł gejszy musi przejść wieloletnie szkolenie, które podzielone jest na poszczególne etapy(rangi); shikomi, minarai, maiko(inaczej hangyoku) i geiko(gejsza). Wiadomo, że im wyższa ranga, tym ważniejszą ma się pozycję, a żeby otrzymać awans trzeba bardzo się wysilić.

Gejsze i maiko pracują w herbaciarniach(ochaya), zamieszkują zaś domy/kwatery zwane okiya. 

Dom okiya w Yoshiwara:

Właścicielką takiego domu jest Okasan(po jap. "matka"). Uwaga: Okasan może nawet zaadoptować gejszę! Jest ona zatem głową całego okiya, która wybiera swoje przyszłe uczennice, następnie funduje ich utrzymanie oraz szkolenie, by w końcu móc wskazać konkretne kandydatki, które zaakceptowała. Taka kandydatka to shikomi. Można nią zostać od 15 roku życia wzwyż.  

Grupowe zdjęcie Shikomi:

Shikomi przez 6 miesięcy(bo tyle trwa rekrutacja do domu okiya) jest traktowana jak służąca. Ma za zadanie usługiwać maiko i geiko. W międzyczasie uczy się ona zasad obowiązujących w świecie gejsz, a także nabywa różnych umiejętności, między innymi: poprawnego noszenia kimona, gry na shimasenie, parzenia herbaty, itp.

Okres ten jest naprawdę bardzo ciężki. Shikomi mają dokładnie rozplanowany każdy dzień. Poniżej przedstawiam Wam typowy harmonogram shikomi:

pobudka o godzinie 6 lub 7;

następnie poranne porządki;

normalna szkoła od rana lub popołudniu;

przerwa na lunch/obiad;

nauka śpiewu i gry na instrumentach, podstawy tańca, dialektu gejsz, poprawnego wejścia i siedzenia (siedzenie z podwiniętymi nogami na tatami przez kilka godzin potrafi być bardzo męczące, osobiście nie polecam siedzenia w takiej pozycji przez długi czas, gdyż wielokrotnie tego próbowałam i wcale nie jest to przyjemne),

pomoc starszym siostrom przed ozashiki(przyjęciem) ok godz. 16  (różnie to bywa - zależy od grafiku na dany dzień) - obserwacje "sióstr" przy makijażu i ubieraniu, dodatkowo wymagane jest od nich, by utrzymywały porządek na toaletkach swoich seniorek;

chwila dla siebie na własną naukę i posiłek;

ostatnim zajęciem dnia (a właściwie nocy) jest siedzenie i czekanie w genkan (przedsionek) okiya na geiko i maiko wracające z herbaciarni. Mogą wrócić o pierwszej, o drugiej lub nawet później (biada dziewczynie, jeśli zaśnie i nie powita we właściwy sposób swych seniorek);

czas na kąpiel - wszyscy używają tej samej wody według rangi - Okasan, geiko, maiko, shikomi na końcu, często dopiero o 3 nad ranem;

no i znowu pobudka o 6 rano ^^''
Jak widzicie wytrzymanie w takich warunkach jest trudnym wyzwaniem, gdyż wiele ochotniczek rezygnuje ze względu na presję, liczne wyrzeczenia oraz brak możliwości swobodnego widywania się z krewnymi, czy przyjaciółmi. W skrócie: podczas szkolenia(i ogółem w całym życiu gejszy) panuje dyscyplina i porządek.Kiedy shikomi zostanie wtajemniczona we wszystkie etapy stania się gejszą, a Okasan będzie zadowolona z jej postępów, wtedy czeka ją egzamin sprawdzający i jeśli zda zostaje awansowana na minarai. Minarai z kolei jest to początkująca maiko.
Fryzura minarai to wareshinobu.Wygląda ona następująco:

Usta minarai pomalowane są tak, aby tworzyły pączek róży. Minarai uczy się, jak nosić białą twarz i akcesoria niezbędne do stania się gejszą(torebki, wachlarze, ozdoby do włosów, itp.)Oprócz tego uczy się poprzez obserwacje swoich "starszych sióstr"(Oneesan), chodzi do jednej, konkretnej herbaciarni i ma prawo uczestnictwa w przyjęciach.

Minarai na spacerze

Młode maiko

Kimono minarai ma krótsze rękawy od maiko, ale dłuższe od geiko. Zarówno maiko, jak i minarai noszą pod kimonem czerwoną szatę - juban ,a samo kimono waży nawet 20 kilogramów!

Kiedy dziewczyna awansuje na maiko, wówczas staje się formalną częścią świata gejsz. Z okazji zostania maiko organizowana jest specjalna ceremonia, a dalsza nauka staje się coraz bardziej intensywna. Okres ten trwa od 5 do 7 lat.

Maiko wyróżnia kilka cech. Po pierwsze: rękawy jej kimona są dłuższe i chodzi w
okobo(10-15 centymetrowych klapkach.) Dodatkowo nosi ona długi, zwisający z tyłu pas zwany obi, a we włosy wpina kwiatowe ozdoby, czyli kanzashi(noszą je również minarai.)

A tutaj kanzashi w kształcie wiatraczków: 

Ogółem istnieje kilka rodzai kanzashi. Jakby tego było mało, minarai, maiko i gejsze noszą fryzury na poszczególne okazje. Dodam jeszcze, iż muszą one chodzić do fryzjera mniej więcej co tydzień i ponieważ jest to dosyć kosztowne, śpią tak uczesane. Nie jest to z pewnością za wygodne, gdyż aby nie zniszczyć swojej fryzury kładą głowę na specjalnej podkładce z malutką poduszeczką. Na ich miejscu już dawno bym zwariowała(nie wiem co jest gorsze: spanie w wałkach, czy w tak ogromnej fryzurze?) Typowa fryzura noszona przez maiko w okresie ostatnich 2 lat szkolenia to ofuku, lub inaczej momoware. Dzięki tym fryzurom można się mniej więcej połapać, jakiej rangi jest gejsza. Poniżej zdjęcie porównujące typową fryzurę minarai i maiko:

Co do makijażu; prócz pobielonej twarzy i czerwonej szminki, brwi maiko podkreślone są czarną kredką. Młodsze maiko malują różem policzki. 

Bardzo istotnym elementem ubioru maiko oraz pozostałych uczennic o niższej randze jest kolor czerwony, który występuje w znacznie mniejszej ilości u wyszkolonych gejsz.
Symbolizuje on bowiem dziewictwo. Dodatkowo im bardziej maiko jest doświadczona w swoim fachu, tym mniej ozdób do włosów stosuje.

Inne zdjęcia maiko:

Geiko jest to inaczej wyszkolona gejsza. Termin geiko stosuje się w zasadzie tylko w Kyoto. Dziewczyna staje się nią około 20 roku zycia i wkłada wtedy pod kimono biały kołnierz. Typowa fryzura wyszkolonej gejszy to shimada. W ważne święta natomiast gejsze zmieniają fryzurę na tak zwaną Yakko shimada.

Yakko shimada

Dawniej istniał zwyczaj, w którym to aby stać się Geiko należało przejść inicjację zwaną mizuage. Polegała ona na tym, iż Okasan wybierała dla gejszy odpowiedniego partnera z szanowanej, bogatej rodziny, następnie gejsza musiała odbyć z nim swój pierwszy stosunek. Obecnie jednak się tego nie praktykuje.

Zdjęcia przedstawiające wyszkoloną gejszę:

Zdjęcia z ozashiki:

Istnieje kilka rodzai gejsz, przykładowo:
Gejsza nie może mieć romansów ani z klientami, ani z innymi mężczyznami, w przeciwnym razie straciłaby honor. Bliższe kontakty może utrzymywać wyłącznie ze swoim danna(patronem, opiekunem), który wspiera ją finansowo. Jeżeli gejsza chce się z kimś związać, może to być tylko jej danna. Musi on być z kolei bogaty i dobrze znany, a jednocześnie być jej stałym klientem. Powinien także zdobyć zaufanie Okasan. Kiedy właścicielka okiya wyraża zgodę na to, by dana gejsza została czyjąś partnerką, omawia z mężczyzną pewne kwestie, to jest obowiązki, jakie danna będzie musiał wykonywać względem gejszy oraz jakie wsparcie finansowe jej zapewni. Nie jest więc powiedziane, że gejsza ma pełne prawo do wyboru swojego stałego partnera.

Oficjalne związki między gejszą a danną są dokumentowane i oboje mogą wziąć wtedy ślub, aczkolwiek po tym kobieta nie może być już gejszą. Kiedy więc gejsza staje się żoną, nie jest w stanie dłużej pracować w swoim zawodzie i nie może w przyszłości prowadzić domu okiya.

Kolejnym przykładem gejszy jest Jimae geiko, czyli gejsze, które spłaciły wszelkie długi wobec okiya. Wówczas są one w stanie opuścić okiya i rozpocząć karierę na własny rachunek. Mogą zatem cieszyć się większą swobodą oraz mają więcej wolnego czasu. 

Gejsza jikata to gejsza, która pełni funkcję muzyka podczas ozashiki. Jikata utrzymuje dosyć słabe stosunki pomiędzy klientami, czy gośćmi. Uczy się co prawda krócej, ale debiutuje dopiero w późniejszym wieku.

Gejsza tachikata - główna artystka. Potrafi tańczyć, grać na shimasenie, flecie lub bębenku. Swoją naukę rozpoczyna już od małego. 

Istotną funkcję w świecie gejsz odgrywa także Atotori - następczyni Okasan, która przejmuje po niej spuściznę. Z reguły zostają nimi adoptowane przez Okasan dziewczynki. Atotori musi jednak przejść wszystkie etapy nauki na gejszę.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Troszkę spóźnione, ale jest ^^
Nieźle się namęczyłam przy ogarnianiu zdjęć xD
Nową notkę dodam kiedy najdzie mnie ochota, także niczego nie obiecuję, a co~ 
/Izumi